Dla kogo jest CIT w stawce 9% w 2022?

Wybór formy opodatkowania to jedna z ważniejszych decyzji, jaką należy podjąć podczas zakładania firmy. Wybór ten określa bowiem wysokość świadczenia pieniężnego na rzecz państwa oraz wpływa na sposób rozliczania się. Wraz z Polskim Ładem pojawiła się możliwość rozliczania na preferencyjnych warunkach. Ulgowa stawka CIT dotyczy jednak wybranych podatników. Kto może z niej skorzystać? Odpowiadamy.   

Czym jest podatek dochodowy?

Podatek dochodowy to świadczenie pieniężne przedsiębiorcy na rzecz państwa. Jest to zatem rodzaj daniny publicznej, której przedmiotem opodatkowania jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Jest on zależny od ewidencji rachunkowej prowadzonej do celów podatku dochodowego, którą zgodnie z przepisami powinna prowadzić każda firma. Ewidencja pozwala na obliczenie przychodów, kosztów ich uzyskania, wydatków niestanowiących kosztów i wreszcie dochodów wolnych od opodatkowania oraz strat ze źródeł wolnych od opodatkowania.

Co to jest CIT?

CIT to podatek dochodowy od osób prawnych. Jego skrót pochodzi od angielskiego Corporate Income Tax. Jest on powszechny i obligatoryjny oraz stanowi dochód państwa. W przeciwieństwie do PIT, podatkiem CIT obciążone są głównie spółki kapitałowe. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do jego opłacania zobowiązane są osoby prywatne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, spółki kapitałowe w organizacji, spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę w Polsce, podatkowe grupy kapitałowe, a także spółki niemające osobowości prawnej, mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego pastwa są traktowane jako osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Przepisy ustawy nie mają zastosowania w przypadku przychodów osiągniętych z działalności rolniczej (za wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej), przychodów z gospodarki leśnej, przychodów, które wynikają z czynności niemogących być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, przychodów armatorów opodatkowanych podatkiem tonażowym, przychodów przedsiębiorcy okrętowego opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych oraz wypłat, o których mowa w art. 27 o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Z podatku zwolnione są natomiast Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, jednostki budżetowe czy państwowe fundusze celowe. Podstawowa składka CIT wynosi 19%, jednak wybrani podatnicy mogą stosować stawkę niższą, 9-procentową. Szczegółowe zasady, na których funkcjonuje podatek dochodowy, określa Ustawa o podatku dochodowym dla osób prawnych z dnia 15. lutego 1992 r. 

CIT w stawce 9% –  dla kogo?

Podatnicy najczęściej mają do czynienia z podatkiem 19%, jednak niektórzy z nich mogą liczyć na preferencyjną stawkę: 9%. Od stycznia 2022 r. przepisy Polskiego Ładu wprowadziły zmianę w kwestii podatków. Niższą stawkę mogą stosować podatnicy, których przychody ze sprzedaży brutto za rok 2021 nie przekroczyły kwoty 2 000 000 EURO, czyli – w przeliczeniu według kursu z 1. października 2021 r. – 9 188 000 PLN (w zaokrągleniu do 1 000 PLN; 4,5941 PLN/EURO, tabela 191/A/NBP/2021). Dla celów podatku dochodowego, zgodnie z art. 19 ust. 1d Ustawy o podatku dochodowym dla osób prawnych, taki przedsiębiorca ma status małego podatnika. Dodatkowo, zgodnie z art. 19 ust. 1e tejże ustawy, status ten mogą uzyskać nowi podatnicy w pierwszym roku rozpoczęcia działalności, z ograniczeniami dotyczącymi podmiotów powstałych w wyniku niektórych czynności restrukturyzacyjnych. Chodzi tu przede wszystkim o przekształcenie jednoosobowej działalności lub spółki osobowej w spółkę kapitałową, o osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które na poczet kapitały wniosły prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część tego przedsiębiorstwa lub jego majątek, o osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które wnoszą na poczet kapitału podatnika w postaci wkładów niepieniężnych majątek uzyskany w wyniku likwidacji innych podatników. 

CIT w stawce 9% – kto może korzystać?

Zgodnie z nowymi przepisami podatek wynosi 9% podstawy opodatkowania od przychodów innych niż z zysków kapitałowych, które określa artykuł 7b ustawy o CIT. Zmiana ta dotyczy podatników, których przychody osiągnięte w roku kapitałowym nie przekroczyły kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 EURO, przeliczonej na PLN według średniego kursu tej waluty ogłaszanego na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego. Zatem w bieżącym, 2022 r., kwota ta wynosi 9 188 000 PLN. Trzeba jednak pamiętać, że preferencyjna 9-procentowa stawka może być stosowana wyłącznie przez podatników, którzy posiadają status małego podatnika oraz przez nowych podatników w ich pierwszym roku działalności. Podatnik o takim statusie musi kontrolować na bieżąco, czy osiągane przez niego dochody nie przekraczają wyznaczonego w przepisach limity przychodów. Chodzi o limit netto. Wysokość na 2023 r. została określona 3. stycznia 2022 r. zgodnie ze średnim kursem NBP ogłoszonym tego dnia. Kwota w przeliczeniu na złotówki po kursie z dnia 3. stycznia 2022 r. wynosi 9 178 000 PLN (4,5889 PLN/EURO, tabela 001/A/NBP/2022).

CIT w stawce 9% – jak rozumieć przychód?

Przychód w rozumieniu art. 19 Ustawy o podatku dochodowym dla osób prawnych ustalany jest w kwocie netto, bez podlegającego odliczeniu VAT, bez względu na źródło, z którego pochodzi. Oznacza to, że zaliczane są do niego wszystkie przychody netto, również takie, które zaliczają się do źródła przychodów CIT, włączając zyski kapitałowe. Wskazuje na to interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej z 3. stycznia 2022 r. (0111-KDIB2-1.4010.537.2021.1.MKU) w brzmieniu: „przy obliczaniu powyższego limitu należy uwzględnić wszystkie przychody danego podatnika, w tym także zwolnienie od podatku dochodowego oraz przychody ze sprzedaży zaliczane do zysków kapitałowych z wyłączeniem przychodów osiąganych z innego tytułu niż sprzedaż”. Oznacza to, że przy obliczaniu limitu nie uwzględnia się np. otrzymanych dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, odszkodowań oraz przychodów z umorzenia odsetek. Należy ponadto pamiętać, że 9-procentowa stawka CIT jest możliwa do zastosowania jedynie do podstawy opodatkowania od przychodów innych niż z zysków kapitałowych, takich jak dywidendy, inne przychody faktycznie uzyskane z udziału w zyskach osób prawnych, przychody ze zbycia udziałów lub akcji spółek, przychody z praw majątkowych takich jak autorskie, licencje, znaki towarowe itd. W ich przypadku nadal obowiązuje stawka 19-procentowa. 

CIT w stawce 9% – co w przypadku przekroczenia limitu przychodów?

Co w przypadku, jeśli podatnik chce kontynuować prawo do obniżonej 9-procentowej stawki CIT? W celu ustalenia przychodów powinien uwzględnić dwa przychody z dwóch różnych lat podatkowych i porównać je z dwoma limitami na lata 2022 i 2023. Określenie koniecznych do spełnienia warunków możliwe jest dopiero po zakończeniu roku podatkowego. Jednak 9-procentowa stawka CIT może być stosowana już przy obliczaniu zaliczek na podatek. Jeśli zatem w trakcie roku bieżący przychód przekroczy równowartość 2 000 000 EURO, to podatnik utraci prawo do stosowania 9% stawki CIT. Zakaz ten obejmie nie tylko przychody uzyskane od momentu przekroczenia limitu, ale także wszystkie przychody uzyskane od początku roku. Oznacza to, że podatnik będzie zobowiązany do obliczania rocznego przychodu według wyższej, 19-procentowej stawki. A co z zaliczkami? W takim przypadku podatnik ma obowiązek obliczania zaliczek według CIT-19 począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie limitu. Nie jest jednak zobowiązany do korygowania i wyrównywania zaliczek miesięcznych wypłaconych od początku roku do momentu przekroczenia limitu. Od miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenia, podatnik wypłaca zaliczki według 19-procentowej stawki w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych opłacają najczęściej podatek dochodowy według stawki 19-procentowej. Jednak są od tego wyjątki. Stawkę podatku można pomniejszych aż o 10%, wystarczy osiągnąć status małego podatnika lub skorzystać z preferencyjnych warunków dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą. W takim przypadku zastosowanie ma CIT-9. Następnie wraz z kolejnymi latami należy pilnować, by nie przekroczyć określonego limitu przychodów 2 000 000 EURO.